Phóng viên (PV): Xin bác sĩ chia sẻ với độc giả biết thế nào là bệnh Bạch hầu?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính có giả mạc ở vùng họng, mũi. Giả mạc là lớp màng trắng đục, dai, dày và khó bóc tách ở vùng họng. Bệnh cũng có thể xuất hiện ở da, các màng niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc bộ phận sinh dục. Thể bệnh hay gặp nhất của bệnh bạch hầu là ở đường hô hấp gồm mũi, họng, thanh quản, khí phế quản, trong đó 70% là bạch hầu họng.

Đây là một bệnh vừa nhiễm trùng vừa nhiễm độc và các tổn thương nghiêm trọng của bệnh chủ yếu là độc tố của vi khuẩn Bạch hầu gây ra. Do dễ lây lan và biến chứng nguy hiểm, Bạch hầu là bệnh truyền nhiễm nhóm B bắt buộc phải khai báo.

PV: Bệnh Bạch hầu lây lan qua đường nào thưa bác sĩ?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Nguồn gây bệnh Bạch hầu là các bệnh nhân nhiễm bệnh hoặc người khỏe mạnh mang vi khuẩn nhưng chưa biểu hiện bệnh. Bệnh lây lan chủ yếu qua đường hô hấp khi tiếp xúc trực tiếp với giọt bắn của người nhiễm bệnh lúc ho, hắt hơi hay nói chuyện. Bệnh còn có thể lây do tiếp xúc với những đồ vật có dính chất bài tiết của người bị nhiễm vi khuẩn Bạch hầu. Bệnh cũng có thể lây nhiễm khi tiếp xúc với vùng da tổn thương với các yếu tố có nguy cơ lây truyền từ người bệnh bạch hầu.

Khi một người bị nhiễm trùng, nhiễm độc do vi khuẩn Bạch hầu có thể dẫn đến tử vong rất nhanh trong khoảng 7 ngày nếu không phát hiện và điều trị.

PV: Thưa bác sĩ, bệnh nhân mắc bệnh Bạch hầu sẽ có những triệu chứng gì?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Ca bệnh khởi đầu có triệu chứng viêm họng, mũi, thanh quản. Họng đỏ, nuốt đau, da xanh, mệt, nổi hạch ở dưới hàm làm sưng tấy vùng cổ. Thời gian ủ bệnh thường khoảng 2-3 ngày, sau đó xuất hiện các triệu chứng như đau họng, sốt, ho, khàn tiếng, chán ăn, xuất hiện giả mạc lan nhanh màu trắng ngà...

Cũng cần phân biệt tính chất của giả mạc bạch hầu với giả mạc mủ. Giả mạc Bạch hầu thường trắng ngà hoặc màu xám dính chặt vào xung quanh tổ chức viêm, nếu bóc ra sẽ bị chảy máu. Cho giả mạc vào ly nước dù có khuấy mạnh cũng không tan. Còn giả mạc mủ thì sẽ bị hòa tan hoàn toàn trong ly nước. Vùng niêm mạc xung quanh giả mạc bị xung huyết.

Các triệu chứng của Bạch hầu dễ nhầm lẫn với cảm cúm. Tuy nhiên ở người mắc bệnh cảm cúm sau hạ sốt có thể mặt mũi tươi tỉnh, còn người bệnh Bạch hầu vừa nhiễm trùng, nhiễm độc nên mặt rất đừ. Do đó khi thấy đau viêm họng nhiều, đừ người, có giả mạc trắng nên nhanh chóng đến cơ sở y tế để thăm khám.

PV: Bệnh Bạch hầu được quản lý ra sao thưa bác sĩ?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Theo quy định của Bộ Y tế, tất cả bệnh nhân viêm họng giả mạc nghi Bạch hầu phải được vào viện để cách ly đường hô hấp nghiêm ngặt cho đến khi có kết quả xét nghiệm vi khuẩn 2 lần âm tính với vi khuẩn gây bệnh.

Tại ổ dịch, người lành mang vi khuẩn, người tiếp xúc ca bệnh cần được quản lý y tế. Theo đó, những người tiếp xúc mật thiết với bệnh nhân phải được xét nghiệm vi khuẩn và theo dõi trong 7 ngày.

Cần tiêm một liều kháng sinh hoặc uống kháng sinh dự phòng từ 7 - 10 ngày cho những người đã bị phơi nhiễm với Bạch hầu, bất kể tình trạng miễn dịch của họ như thế nào.

Trường hợp người tiếp xúc gần có xét nghiệm vi khuẩn thì phải được điều trị kháng sinh và tạm nghỉ việc tại các trường học hoặc cơ sở chế biến thực phẩm cho đến khi có kết quả xét nghiệm vi khuẩn âm tính.

Với những người đã từng tiêm vắc xin Bạch hầu, thì nên tiêm nhắc lại một liều giải độc tố Bạch hầu.

PV: Nếu gia đình có người mắc bệnh hoặc tiếp xúc gần với bệnh nhân Bạch hầu thì cần làm gì thưa bác sĩ?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Theo Hướng dẫn giám sát và phòng, chống bệnh bạch hầu do Bộ Y tế ban hành, ổ dịch bạch hầu là nơi ghi nhận chỉ từ 1 ca bệnh xác định trở lên. Ổ dịch kết thúc khi không ghi nhận trường hợp mắc mới trong vòng 14 ngày kể từ ngày ca bệnh cuối cùng được cách ly y tế.

Về xử lý y tế tại nơi có ổ dịch, phải sát trùng tẩy uế tất cả các đồ vật có liên quan tới bệnh nhân. Tẩy uế và diệt khuẩn phòng bệnh nhân hàng ngày bằng chất sát khuẩn y tế như chloramin B. Đồng thời không gian sống cần được thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng.

Tô, chén, dĩa, đũa, muỗng, mền gối, quần áo của bệnh nhân và người tiếp xúc gần phải được luộc sôi. Sách, vở, đồ chơi phải được phơi nắng.

PV: Để phòng bệnh Bạch hầu mỗi người cần làm gì thưa bác sĩ?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Để phòng bệnh, hằng ngày mọi người cần chú ý gữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh vùng hầu họng bằng nước muối sinh lý. Rửa tay bằng xà phòng thường xuyên, đeo khẩu trang khi tiếp xúc người khác. Mang trẻ đi tiêm ngừa bệnh Bạch hầu theo đúng lịch khuyến cáo của ngành y tế. Đi khám bệnh ngay khi có các triệu chứng nghi ngờ bệnh Bạch hầu, tránh tiếp xúc với người khác.

PV: Xin cảm ơn bác sĩ.

Đau họng là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh Bạch hầu.

Bạch hầu da.

THANH BÌNH thực hiện