Phóng viên (PV): Việc cấm thuốc lá thế hệ mới có ý nghĩa như thế nào đối với sức khỏe con người thưa bác sĩ?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Việc cấm thuốc lá thế hệ mới là một quyết định mạnh mẽ từ Chính phủ nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm thiểu những hệ lụy nghiêm trọng mà thuốc lá gây ra, nhất là với thế hệ trẻ. Với quyết định này, Việt Nam trở thành quốc gia thứ 6 trong khu vực ASEAN thực hiện chính sách cấm TLĐT và TLNN cùng với Brunei, Campuchia, Lào, Singapore và Thái Lan.

Như chúng ta đã biết, mặc dù thuốc lá thế hệ mới không được phép nhập khẩu hay sản xuất, lưu hành tại Việt Nam nhưng những năm gần đây tỷ lệ sử dụng TLĐT lại tăng nhanh, nhất là ở giới trẻ 15-24 tuổi. Cụ thể, tỷ lệ sử dụng TLĐT trong nhóm học sinh từ 13-17 tuổi năm 2019 là 2,6% đã tăng lên 8,1% vào năm 2023. Ở nhóm 13-15 tuổi, tỷ lệ tăng từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023. 

Đặc biệt, theo báo cáo tổng hợp của gần 700 cơ sở khám, chữa bệnh trên cả nước, năm 2023, có 1.224 ca nhập viện do sử dụng TLĐT và TLNN, trong đó trẻ dưới 18 tuổi ghi nhận 71 ca, nhiều bệnh nhân được xác định ngộ độc ma túy tổng hợp. Chi phí điều trị cho những ca ngộ độc TLĐT trộn ma túy cấp tính nhẹ đến những ca nặng từ trên 10 triệu đến hàng trăm triệu đồng.

PV: Thưa bác sĩ, TLĐT và TLNN đều chứa nicotine, do đó chúng đều gây nghiện cho người sử dụng. Vậy chúng ta có những giải pháp nào để giúp những người sử dụng các loại thuốc lá thế hệ mới này từ bỏ chúng được thuận lợi?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Đó là điều mà chúng tôi lo ngại. Và trong thời gian qua, ngành Y tế cũng đã cảnh báo việc sử dụng TLĐT, TLNN sẽ mở đường cho việc sử dụng thuốc lá truyền thống hoặc sử dụng song song cả hai. Với việc TLĐT, TLNN bị cấm thì sẽ có nguy cơ rất cao là những người này chuyển qua thuốc lá truyền thống.

Về phương pháp cái nghiện thuốc lá nói chung là giống nhau cho tất cả hình thức sử dụng thuốc lá và bất kể loại hình thuốc lá nào. Bởi vì nguyên nhân khiến người hút thuốc không bỏ được chính vì họ chưa được sự chia sẻ, động viên, tư vấn, hỗ trợ của người thân và thầy thuốc.

Để giúp việc cai nghiện thuốc lá được thuận lợi, thành công, thời gian qua, Ngành Y tế Long An đã mở gần 40 lớp tập huấn về tư vấn cai nghiện thuốc lá cho hơn 1.200 cán bộ y tế và mạng lưới cộng tác viên để hỗ trợ người có nhu cầu cai thuốc lá. Chúng tôi cũng tổ chức cả trăm buổi truyền thông cho học sinh, sinh viên, người lao động về tác hại của việc sử dụng thuốc lá và lợi ích của việc nói không với thuốc lá. Hàng ngàn tờ rơi, bích chương về cai nghiện thuốc lá cũng đã được đưa đến tay người dân. Thông qua hoạt động giám sát xây dựng cơ quan không khói thuốc hàng năm chúng tôi cũng chia sẻ nhiều kinh nghiệm về vấn đề này.

PV: Vậy thì chìa khóa cho sự thành công cai nghiện thuốc lá là gì thưa bác sĩ?

Bs. Huỳnh Hữu Dũng: Theo thống kê của Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, 70% người hút thuốc lá có ý định cai thuốc lá, cho dù họ không thừa nhận cai thuốc lá. Tuy nhiên, từ ý định cai thuốc lá đến quyết định cai thuốc có rất nhiều rào cản, đó là tâm lý sợ cai thuốc không thành công, sợ không cưỡng nỗi “cám dỗ” của thuốc lá, sợ triệu chứng của hội chứng cai thuốc, sợ cảm giác bứt rứt, buồn bã, sợ tăng cân…

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng 90% người hút thuốc cố gắng bỏ thuốc lá sẽ bắt đầu hút thuốc trở lại, bất chấp những nỗ lực của mình nếu không có sự hỗ trợ khác. Công thức cho sự cai thuốc lá thành công đó chính là: sự hiểu biết cộng với quyết tâm cộng với sự hỗ trợ.

PV: Xin cảm ơn bác sĩ.

Tìm hiểu về tác hại thuốc lá để bảo vệ bản thân và gia đình.

NGƯƠN KIẾT