Cho đến nay đã có một số nghiên cứu cho thấy việc bắt đầu điều trị sớm bằng ARV có thể làm giảm tỷ lệ tử vong và giảm lây truyền HIV trong cộng đồng. Tổ chức Y tế Thế giới đã dưa ra các khuyến cáo mới về điều trị ARV sớm thay thế cho các khuyến cáo trước đây. Thực tế người nhiễm HIV tiếp cận và điều trị ARV rất muộn, đặc biệt là những người có nguy cơ cao, không tiếp cận dịch vụ xét nghiệm và tư vấn HIV cho đến khi họ bị ốm nặng hoặc tử vong trước khi được chăm sóc và điều trị HIV.

Vậy tại sao không nên điều trị ARV ở giai đoạn muộn mà cần phải điều trị ARV sớm hơn? Đó chính là vì những lợi ích mà điều trị ARV mang lại cho người nhiễm HIV. Điều trị ARV giúp kéo dài cuộc sống khỏe mạnh của người nhiễm. Kết quả nghiên cứu của của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Nam phi cho thấy: người nhiễm HIV điều trị bằng thuốc ARV sớm có tuổi thọ bằng 80% của người không nhiễm với điều kiện điều trị sớm trước khi tế bào CD4 xuống dưới 200 tế bào/mm3. Điều trị ARV sớm tỷ lệ thuận với số năm sống của người nhiễm HIV.

Đối với lây truyền HIV từ mẹ sang con, nếu không có bất cứ can thiệp dự phòng nào thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con là khoảng 30-45%. Nhưng nếu phụ nữ nhiễm HIV được điều trị ARV ở giai đoạn sớm ngay khi phát hiện nhiễm HIV thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con giảm đi đáng kể dưới 2% nếu trẻ uống sữa thay thế và dưới 5% nếu trẻ tiếp tục bú mẹ.

Điều trị ARV sớm cho người nhiễm HIV không phụ thuộc số lượng CD4 làm giảm 65% nguy cơ mắc lao. Trong trường hợp đồng điều trị dự phòng INH và điều trị ARV có thể giảm tới 97% nguy cơ mắc bệnh lao ở người nhiễm HIV.

Điều trị ARV có tác dụng ngăn ngừa lây truyền HIV. Những người nhiễm HIV khi được điều trị bằng thuốc ARV sẽ giảm nguy cơ lây nhiễm cho người không nhiễm HIV khi có tiếp xúc với máu và dịch sinh học. Các nhà khoa học đã chứng minh rằng: khi người nhiễm HIV được điều trị ARV sẽ giảm 96% nguy cơ lây nhiễm HIV cho bạn tình không nhiễm.

Ngoài ra, khi điều trị ARV sớm, người nhiễm HIV được bảo vệ sức khỏe vẫn có thể lao động bình thường và giảm chi phí điều trị ARV. Khi điều trị muộn, chi phí chẩn đoán và điều trị, chi phí nằm viện do các bệnh nhiễm trùng cơ hội tăng lên và tạo gánh nặng cho người bệnh, hệ thống y tế và xã hội.

Phạm Công Kiệt